Bindingspatronen in relaties

Bindingspatronen verwijzen niet naar verschijnselen van een of ander ziektebeeld.
Eigenlijk zijn bindingspatronen in alle relaties werkzaam, meestal heel onbewust.
Ze geven een heel close, intiem en heel nabij gevoel. Als we even kijken naar de dynamiek tussen een koppel, kan je opmerken dat deze soms gebaseerd is op een kind-ouder patroon. Er is heel weinig ruimte om te groeien binnen deze relatie. Hierover maken ze zich geen zorgen, want het leven lijkt vlotjes te verlopen.
Ik ervaar in relaties dat deze bindingspatronen niet meer functioneren. Op het eerste gezicht lijkt een kind-ouder patroon heel veilig en positief.
Doch na verloop van tijd ontstaat ontwrichting vanuit de ervaring dat de relatie voorspelbaar en saai is en vooral de sprankelende dynamiek, die er normaliter is tussen twee mensen, ontbreekt.
In relaties waarin er gestreefd wordt naar gelijkwaardigheid is verandering en groei een krachtige basis.
Inzicht in bindingspatronen is belangrijk, omdat we in ons gezin van oorsprong bindingspatronen hebben meegekregen. Het is boeiend om te zien hoe bindingspatronen generaties lang worden doorgegeven.
Ongetwijfeld worden bindingspatronen uit onze kindertijd herhaald. Doch er is ook de mogelijkheid om bindingservaringen te gebruiken om wonden uit het verleden te helen.
Een voorbeeld uit een kind-ouder bindingspatroon. Een koppeltje is ruim 20 jaar getrouwd en in hun relatie hebben ze patronen ontwikkeld hoe ze met elkaar omgaan. Piet laat alles slingeren, zijn kousen en schoenen liggen naast de bank, zijn das ligt op de tafel, zijn aktentas zwiert hij gewoontegetrouw ergens in een hoekje van de kamer. Piet laat alles slingeren. Linda loopt achter zijn hielen aan, legt zijn kousen in de wasmand, legt zijn schoenen op de schoenenplank, legt zijn das netjes weg en ja die aktentas kan je zo je benen breken als je niet uitkijkt, die zet ze keurig op zijn plek.
Normaliter doet Linda alles zonder mopperen, behalve de laatste tijd moppert ze meer dan hem lief is. Als Piet haar aankijkt met een veelbetekenende blik, stopt ze met mopperen en ruimt verder op.
Bij het ontrafelen van de gezinsgeschiedenis is duidelijk dat Linda heel snel de moederrol in haar gezin van oorsprong heeft opgenomen. Linda zorgde heel snel voor haar jongere broertje en zusje, nam ook de zorg voor haar vader op zich, terwijl haar moeder buiten de deur werkte.
Piet komt uit een gezin waarin zijn moeder heel toegeeflijk was, ze deed werkelijk alles voor hem. In zijn gezin van vier was hij haar lieveling. De vader was eigenlijk de emotioneel afwezige vader. Hij werkte heel hard voor vrouw en gezin.
Linda en Piet brachten hun beide patronen mee in deze relatie. Tussen hen ontstond bijna onmiddellijk een moeder-zoon bindingspatroon. Linda blijft in haar moederrol en Piet is de hardwerkende, traditionele man.
Na ruim 20 jaar erkent Linda dat ze niet gelukkig is in haar huwelijk. Piet is hier zich niet echt van bewust. Hij begrijpt niet waarom zijn partner niet gelukkig is. Ze hebben geen woorden, ze schreeuwen nooit tegen elkaar. Linda vertelt dat haar relatie saai en voorspelbaar is, vrijen doen ze nog amper, er is geen intimiteit en ze voelt zich een huissloof. Stiekem is ze jaloers op haar vriendinnen die uit huis werken, cursussen volgen, leuke dingen doen. Haar leven is saai en voorspelbaar. Maar ze duwt dit gevoel weg. Want ze hoort dankbaar te zijn.
Linda zegt van haar man te houden, maar ze weet niet wat ze werkelijk voelt.
Het kan belachelijk klinken, maar ik luister aandachtig in de manier waarop partners elkaar aanspreken. In menig gezin hoor ik wel eens dat het echtpaar elkaar rechtstreeks aanspreken als vader en moeder.
Bindingspatronen zijn voortdurend aan het werk en dit is nog maar één voorbeeld. Het is pas door een relatiecrisis dat je erachter komt dat de positieve bindingspatronen negatief zijn geworden. Dan pas kunnen die patronen echt veranderd worden. Gemakkelijk is het niet, zeker niet. Maar het is mogelijk. Als koppel heb je in die soms heftige veranderingen elkaar nodig en het best onder professioneel therapeuten.
In Voice Dialogue worden dit ‘onze verstoten ikken’ genoemd. Voice Dialogue (grondleggers Hal en Sidra Stone) is een methode die aangeeft dat onze persoonlijkheid uit een heel grote waaier van verschillende ikken bestaat, waaronder de innerlijke criticus, de avonturier, de zorger, de perfectionist, de controleur, de verleider of behager. Sommige van die ikken komen heel duidelijk in ons leven aan bod en spelen grote een rol en andere ikken niet.
Dit blog is uiteraard een inleiding op het complexer geheel van bindingspatronen. Zodra je bewust wordt van de patronen die in je relatie de hoofdtoon voeren, kan je hier ook anders mee omgaan.