Symbiose en autonomie. Twee begrippen die zeer belangrijk zijn voor een gezonde ontwikkeling in relaties en de relatie met onszelf. Negen maanden lang worden we gedragen, gevoed en is er een totaal eenheidsgevoel met de moeder.
Na de geboorte gaat het symbiose gevoel nog voor onbepaalde tijd door, doordat je als baby gevoed en gekoesterd wordt. Als baby hoef je daar helemaal niets voor te doen.
Naarmate je opgroeit ontstaat de behoefte aan autonomie. De behoefte aan vrijheid. Je trekt je terug uit de symbiose, en tegelijk kan daar ook angst ontstaan. Het is een voortdurende beweging van symbiotisch verlangen en verlangen naar autonomie.
In die verlangens kan frustratie ontstaan afhankelijk van hoe de verzorgers/ouders daarmee omgaan. In dit proces kan heel wat verkeerd lopen, waardoor, mits de biologische component ook aanwezig is, narcisme kan ontstaan. Men kan dus niet zomaar stellen dat iemand narcist ‘is’.
Dr Martin Appelo beschrijft op een heel interessante manier hoe het proces van symbiose en autonomie verloopt en verbindt het proces met het opdienen van de ‘oersoep’. Teveel oersoep, te weinig oersoep kunnen een aanleiding vormen voor het ontstaan van narcisme.
Zeer boeiend is één van zijn diepgaande boeken ‘De spiegel van de narcist’. Omwille van de zeer vele oordelen en onwetendheid rond narcisme heb ik een erkend gecertificeerd college gevolgd bij Martin. Er is veel meer dan iemand neer te zetten als ‘narcist’ en daarbij nog eens een smeltkroes te maken van narcisme, borderline en psychopaat. Die drie worden vaak in één adem onterecht uitgeroepen.
In relaties komt die eerste behoefte van symbiose, versmelting opnieuw naar boven. Het verlangen naar eenheid. Een tijdje gaan partners totaal in elkaar op, tot er de behoefte ontstaat naar autonomie. Een van de beide partners maakt zich los, neemt afstand of kan zelfs vertrekken als de andere partner doorschiet in het blijvend verlangen naar versmelting en eenheid.
Een van de partners kan een grotere behoefte hebben aan autonomie, aan vrijheid om eigen dingen te doen, zijn eigen weg te gaan. De partner met een sterk symbiotisch verlangen kan dit als zeer onveilig, frustrerend en bedreigend ervaren. De drang om de partner te bezitten is heel groot.
Als beide partners deze twee behoeften bij elkaar kunnen waarnemen en erkennen dat symbiose en autonomie noodzakelijk is om een relatie staande te houden, dan zouden veel relaties niet op de klippen lopen.
Met elke nieuwe potentiële partner krijg je voortdurend te maken met die thematiek.
Het verbaast me dus helemaal niet dat partners wel eens uitroepen ‘ik ben je moeder niet’. Maar nog veel belangrijker is interesse te hebben in elkaars voorgeschiedenis. Want die hebben we allemaal. Jij, ik, iedereen.
Veel leed kan voorkomen worden door echt de moeite te nemen om de eigen voorgeschiedenis met een open hart te willen erkennen en dat vergeten we vaak mee te nemen in het verhaal dat we vertellen. Dit is nu de tijd dat we onszelf herschikken. Iedereen zoekt naar liefde, naar eenheid, naar versmelting, naar symbiose. Dit is een halve waarheid in de zoektocht naar liefde. In die halve waarheid, houdt geen enkele relatie op een duurzame manier stand.
Inspirerende hartegroet
Mieke Box 45